Thuyền rồng có nguồn gốc từ nền văn minh lúa nước Đông Nam Á, trong đó Việt Nam là một trong những cái nôi phát triển sớm nhất. Theo các nhà khảo cổ học, từ thời kỳ Đông Sơn (khoảng 700 TCN - 100 SCN), người Việt cổ đã biết đóng thuyền để di chuyển trên sông nước và đánh bắt thủy sản. Hình ảnh thuyền và rồng cũng xuất hiện trên các trống đồng, đồ gốm và các di tích khảo cổ khác, cho thấy sự gắn bó mật thiết giữa con người