Chẩn đoán bệnh theo thời tiết (Thiên), môi trường sống (Địa), và thể trạng – tinh thần người bệnh (Nhân).Tư tưởng này được tiếp thu và phát triển trong Nho giáo (với vai trò của Nhân đạo), Đạo giáo (hòa hợp với Thiên đạo), và Phật giáo (vô ngã, vô thường, từ bi – gắn với nhân sinh). Đến Việt Nam, qua quá trình giao lưu văn hóa – đặc biệt là từ thời Bắc thuộc – hệ thống Đại Tam Nguyên đã được tiếp biến và đồng hóa sâu sắc